Beken en valleien
Beken en riviertjes geven het landschap vorm. De natte gebieden zorgen voor flink wat afwisseling en biodiversiteit. Natte weilanden, vochtige bossen en akkers vormen de ingrediënten van dit typisch Vlaamse landschap.
De Dommelvallei met haar elzenbroekbossen, verwaarloosde hooilanden, weilanden, visvijvers, rietvelden en populieren is een prachtige streek om te ontdekken. In het land van de kabbelende Dommel vindt ook de Zwarte Beek haar oorsprong.
Water betekent leven. De Lommelse vloeiweiden of Wateringen zijn daar een mooi voorbeeld van. Dit unieke waterlandschap is een waardevol natuurgebied dat zo’n tweehonderd plantensoorten herbergt, waarvan heel wat zeldzame. Het ontstond eind negentiende eeuw, toen de uitgestrekte heideterreinen van Noord-Limburg werden ontgonnen. Dankzij een ingenieus bevloeiingssysteem werd het water van het kanaal Bocholt-Herentals gebruikt om de arme Kempense zandgronden om te vormen tot vruchtbare, natte weiden die enkel manueel konden worden gemaaid en gehooid.
Bosland wordt ook doorkruist door het kanaal van Beverlo en het kanaal Bocholt – Herentals. Hoewel dit niet-natuurlijke waterlopen zijn, valt ook hun belang niet te onderschatten. Het kanaal van Beverlo vormt de habitat van heel wat vissoorten: paling, rietvoorn, brasem, winde en grotere roofvissen zoals baarzen die tot 2,5 kilogram kunnen wegen en 55 centimeter groot zijn. Dit kanaal heeft op veel plaatsen natuurlijke oevers waar heel wat watervogels broeden.
Andere typische soorten die goed gedijen in de waterrijke gebieden van Bosland zijn amfibieën en reptielen, zoals de groene en bruine kikker, de gewone pad, verschillende soorten salamanders, de levendbarende hagedis en de nogal zeldzame hazelworm.