Nieuws

In Bosland heeft boswachter Eddy Ulenaers een zeldzaam nest van een oehoe ontdekt. Dit verklaart meteen ook waarom er dit jaar geen jonge raven zijn gevonden. De oehoe, Europa's grootste uil, staat bekend om zijn indrukwekkende verschijning en is een geduchte concurrent voor andere roofvogels. Hun territoriumdrang is zo sterk dat ze vaak andere vogels, zoals raven, verdringen uit hun broedgebieden.

Rondom het nest heeft de boswachter veren gevonden van ransuilen, raven, eksters, houtduiven, buizerds en reisuiven, wat inzicht geeft in het gevarieerde dieet van de oehoe. Dit nest biedt een unieke kans om deze majestueuze roofvogel van dichtbij te bestuderen en meer te leren over hun gedrag en ecologie. Het is een zeldzaam voorrecht voor de natuur in Bosland, maar minder goed nieuws voor de lokale ravenpopulatie.

Boswachter Eddy Ulenaers is enthousiast over de ontdekking en hoopt dat deze bijzondere situatie bijdraagt aan een beter begrip van de complexe dynamiek in het bos.

NP Bosland, ons nationaal park dat bekend staat om zijn unieke 'Big Five', heeft in mei dit jaar alle vijf deze dieren op camera vastgelegd in een van de  natuurkernen van het gebied: het Pijnven.

De meeste bezoekers van Bosland NP hebben wel eens sporen van reeën en everzwijnen gezien, zoals pootafdrukken of omgewoelde grond. De andere drie, de wolf, de oehoe en de vos, zijn echter veel moeilijker te spotten en blijven voor velen bijna verborgen bewoners van het park.

Het vastleggen van deze dieren op (wild-)camera is bijzonder en biedt een unieke kans om deze diverse en fascinerende fauna te bestuderen.

Bosland NP blijft een belangrijk toevluchtsoord voor deze soorten, en deze opnames bevestigen de rijke biodiversiteit en het succes van de natuurbehoudsinspanningen in het park.

Tijdens een bezoek eind mei 2024 aan het domein Hobos, stuitte de bomenwerkgroep van Likona op een opmerkelijke vondst: twee zeldzame fladderiepen. De naam ‘fladderiep’ spreekt tot de verbeelding en tot 1992 is er geen enkele waarneming van deze boom in Vlaanderen gedocumenteerd, wat de vondst extra magisch maakt.

De fladderiep is een zeldzaamheid in Vlaanderen, zowel in het wild als in aanplantingen. In Wallonië komt de boom iets vaker voor, vooral in valleien en ravijnbossen. Deze soort krijgt recentelijk meer aandacht omdat hij minder vatbaar is voor de verwoestende iepenziekte. De iepenspintkever, die de ziekte verspreidt, geeft de voorkeur aan gladde en ruwe iepen, waardoor de fladderiep vaak gespaard blijft. Met zijn kenmerkende lang gesteelde kleine vruchten en gewimperde schutbladen is de fladderiep gemakkelijk te herkennen.

De bomenwerkgroep richt zich op het inventariseren en beschermen van bijzondere bomen, het bevorderen van duurzaam beheer en het vergroten van de bewustwording over het belang van bomen, vooral in het licht van klimaatverandering en stedelijke ontwikkeling.

Het bezoek werd begeleid door boswachter en bomenliefhebber Eline van Mierlo, samen met enkele lokale experts die de groep ook nog wezen op diverse andere opmerkelijke bomen. Naast de fladderiepen staan er ook indrukwekkende exemplaren van zomereiken, Amerikaanse eiken en een reusachtige Catalpa.

Opmerkelijk is de aanplanting van kastanjebomen, waarvan sommigen vermoeden dat ze nog dateren uit de tijd van drossaard Clerx (eigenaar van 1793 tot aan zijn dood in 1840). In deze kastanjeboomgaard staat ook een indrukwekkende voormalige ‘boom van het jaar’ (2015). Typisch voor kastanjebomen is de prachtige, gedraaide tekening in de schors.

Het domein Hobos herbergt niet alleen bijzondere bomen, maar ook een stukje cultuurhistorie. De naam is afkomstig van Hoog Bos (hoger gelegen bos), op een van de hoogste locaties in Pelt. Hobos benadrukt het belang van het behoud van ons natuurlijk erfgoed. Met zijn unieke combinatie van natuur en cultuurhistorie blijft het een waardevolle schat in het Limburgse landschap.

In maart 2023 kreeg het Nationaal Park Bosland een fascinerende toevoeging aan zijn prachtige landschap: een boom die niet spreekt met woorden, maar met data! Dankzij geavanceerde monitoringstechnologieën worden zijn groei, sapstroom en andere vitale statistieken continu bijgehouden en live gedeeld op de TreeWatch-website. Dit als onderdeel van een wereldwijd monitoringsprogramma. Voor degenen die geabonneerd zijn op X, is de gezondheid van de boom ook te volgen via dagelijkse berichtjes op basis van de verzamelde data.

Een jaar na het installeren van deze apparatuur kunnen we terugkijken op de metingen uit 2023 en de inzichten die ze hebben opgeleverd. De 'pratende' grove den in Bosland (zandgrond) consumeerde ongeveer 2700 liter water in 2023, terwijl zijn diameter slechts met 1 mm is toegenomen. Meer nog, de boom had een maximale sapstroom van 2.3 liter per uur, met een piekverbruik van 26 liter per dag. Ter vergelijking, een quasi even dikke beuk in het Gentse (zandleemgrond) verbruikte wel 6 tot 7 keer meer water dan deze grove den. Het is kenmerkend dat naaldbomen minder water verbruiken dan loofbomen. Een grove den in Duitsland vertoont vergelijkbare drinkgewoonten als onze boom in Bosland.

Door in detail naar de data te kijken, kunnen we zelfs de invloed van een hittegolf of regenbui op de sapstroom en groei van de boom observeren. Vergelijkingen met andere boomsoorten op verschillende bodems geven een beter begrip van de diverse behoeften en reacties van bomen op het veranderende klimaat.

Het Pijnven-bos, gelegen in het hart van ons Nationaal Park Bosland, heeft onlangs opnieuw bezoek gehad van onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). Onder leiding van Nathalie Cools zijn er bodemmonsters verzameld, waarbij de focus ligt op het begrijpen van de huidige bodemtoestand en de veranderingen ten opzichte van eerdere metingen. 
Dit onderzoek maakt deel uit van het ICP Forests-programma, een internationaal samenwerkingsprogramma opgericht in de jaren '80, met als doel beter te begrijpen hoe luchtverontreinigende stoffen zoals zure regen, stikstof en ozon de gezondheid en vitaliteit van onze Europese bossen op de lange termijn beïnvloeden.
De resultaten zijn van belang voor beleidsmakers, die zo geïnformeerd worden over de effecten van maatregelen die eerder genomen werden ter bescherming van bossen tegen luchtverontreiniging.