Microplastics op onverwachte plekken - Een onderzoek naar Belgische Bodems

27/07/2023

In dit onderzoek naar microplastics vervuiling in Belgische bodems heeft Lies Vanthournout, een masterstudent Bio-ingenieur aan de Universiteit van Gent, zich gericht op het verkrijgen van een dieper inzicht in de aard en hoeveelheid microplastics in Belgische bodems, met een specifieke focus op zowel randstedelijke als afgelegen gebieden. Deze laatstgenoemde locaties werden geselecteerd vanwege de verwachting dat hier minder microplastic vervuiling zou zijn.
Onder de praktische begeleiding van doctoraatstudent  Nick Krekelbergh, verzamelde Lies bodemstalen op diverse locaties in België, waaronder het natuurgebied "Heide Achter de Steenweg" in Bosland (Pelt).
De resultaten van het onderzoek onthulden opvallende bevindingen, waarbij zelfs ogenschijnlijk ongerepte bodems, zoals die in het natuurgebied Bosland, niet ontsnappen aan microplastics vervuiling.
Hoewel het onderzoek waardevolle inzichten heeft opgeleverd, blijkt uit de wetenschappelijke conclusie dat er nog ruimte is voor verbetering in de methoden om microplastics onaangetast uit de bodem te halen, zodat de te identificeren plasticsoorten nauwkeuriger kunnen worden vastgesteld. Dit benadrukt de behoefte aan verdere ontwikkeling van extractie- en analyse technieken om de identificatie van microplastics te verfijnen en de impact ervan op onze bodems nauwkeuriger te beoordelen.

Meer weten

Alhoewel de aanwezigheid van microplastics in water uitgebreid onderzocht is, is dit niet het geval bij bodemecosystemen. Microplastics kunnen impact hebben op het bodemleven (bijvoorbeeld wormen) en uiteindelijk ook in de voedselketen terecht komen. Daarom is het van belang om het lot en de ecologische risico´s van microplastics in bodems te onderzoeken.Bio-ingenieurstudente Lies Vanthournout vergelijkt voor haar masterproef de aanwezigheid van en soort microplastics in ´onverdachte gronden´ in diverse gebiedstypes doorheen België, startend in de omgeving van Gent tot diep in de Ardennen.  In Bosland zijn er bodemstalen genomen in de Heide achter de steenweg.  Dit onderzoek doet Lies in de vakgroep Omgeving van de Bio-ingenieurs (UGent). Promotor van dit onderzoek is Prof. dr. ir. Stefaan De Neve en co-promotor is Prof. dr. Andre Skirtach.


Microplastics

Wat in het algemeen plastics wordt genoemd, bestaat in feite uit een gevarieerde groep van synthetische polymeermaterialen die uiteindelijk afval worden en vervuiling van de omgeving veroorzaken. Doordat het plastic afval niet volledig wordt teruggewonnen, treedt er accumulatie op. Fragmentatie gebeurt vooral door verwering en degradatie van grotere plastic deeltjes. Microplastics worden meestal gedefinieerd als plastic deeltjes <5 mm.
De oorsprong en mogelijke manieren voor microplastics om in bodem terecht te komen is zeer divers, maar wordt vaak veroorzaakt door menselijke activiteit zoals bijvoorbeeld compostering, irrigatie, het aanbrengen van kunststoffolies, zwerfafval maar ook door atmosferische depositie. Stedelijke en landbouwgronden zijn daardoor kwetsbaar voor vervuiling door microplastics.