Ecologisch herstel: boomplanting in Het Hobos!

28/02/2024

Dinsdagnamiddag beleefden we een geweldige tijd in Het Hobos in Pelt! De gemeente Pelt en het Agentschap Natuur en Bos (ANB) hadden een bijzondere boomplantactiviteit georganiseerd, waardoor dit prachtige stukje natuur nieuw leven wordt ingeblazen. Ongeveer 100 leerlingen van de Cornelius-Clementiaanschool hebben de handen uit de mouwen gestoken, samen met de minister van omgeving en de burgemeester van Pelt. De boomplantactie vond  plaats op een perceel van 2,3 hectare in Het Hobos.
Het Hobos heeft te lijden onder verdroging en verarming, wat de biodiversiteit aantast. Door nieuwe bomen te planten en sommige bestaande bomen te kappen, kan het landschap vernieuwd worden en de balans hersteld. Deze ingrijpende, zij het noodzakelijke, maatregel is gericht op het herstellen van het ecosysteem en dient tevens als een krachtige reactie op de gevolgen van klimaatverandering. Het aangepaste landschap zal dienen als een buffer tegen de verwachte nattere winters en drogere zomers.
Als hoofdboomsoorten is voor wintereik, zomereik, winterlinde, beuk en haagbeuk gekozen. Tussen de blokken met de hoofdboomsoorten worden struiken en begeleidende soorten zoals spork en hazelaar geplaatst. Om de jonge gewassen te beschermen tegen de zon, zijn al wat hogere en snelgroeiende populieren geplant. Het perceel wordt afgeschermd van dieren om de plantjes te beschermen tegen vraat.
Na een middag van hard werken en plezier maken, ziet de aanplant in Het Hobos er geweldig uit. De nieuwe boompjes brengen nieuw leven in het landschap en beloven een mooie toekomst voor deze historische plek.

Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) heeft een protocol opgesteld (zie aangehechte file) voor de aanleg van bossen. Deze richtlijnen zijn een belangrijke leidraad voor het waarborgen van succes in elke fase van het proces. Van het selecteren van gezonde zaailingen tot het zorgvuldig planten en beschermen tegen uitdroging, elk aspect is doordrenkt met expertise.
Maar het gaat verder dan alleen planttechniek; het draait om het maken van een nauwgezet plan van aanpak. Een plan dat niet alleen de tijdlijn van de werkzaamheden schetst, maar ook de coördinatie tussen verschillende taken optimaliseert. Het opruimen van obstakels, het bestellen en leveren van plantmateriaal, en de daadwerkelijke aanplanting moeten naadloos op elkaar aansluiten.
Bosaanleg wordt voorgesteld als een reeks van vijf opeenvolgende beslissingen, elk een cruciale schakel in het proces. Deze stappen, nauwgezet gevolgd en aangepast aan de specifieke omstandigheden van het terrein, vormen de fundamenten van een toekomstbestendig bos.
De eerste stap naar het creëren van een veerkrachtig bos begint met het beschermen en voorbereiden van de bodem, als essentiële basis. Daar waar nodig wordt getracht het bodemleven te reanimeren.
Om jonge boompjes tijdens extreme hittegolven te beschermen, is het aan te raden om snelgroeiende boomsoorten zoals populieren te planten op het te bebossen perceel. Populieren zijn hiervoor zeer geschikt omdat ze snel groeien en al minstens 3 meter hoog zijn bij het planten. De schaduw van deze populieren biedt gedurende de dag bescherming tegen direct zonlicht aan verschillende jonge boompjes.
Stap 4 van het bosbeheer omvat het planten en de spontane bosontwikkeling. Om het planten te vergemakkelijken en de diversiteit te bevorderen, worden drie functionele boomsoortengroepen gebruikt: hoofdboomsoorten, verplegende boomsoorten en struiken. Deze worden in kleine groepjes of blokken geplant, afhankelijk van de context, om later voldoende toekomstbomen te kunnen selecteren.
Stap 5 omvat het vrijstellen van concurrerende vegetatie en inboeten na het planten. "Inboeten" in deze context verwijst naar het proces van het vervangen of aanvullen van bomen die zijn gestorven of niet goed zijn gegroeid na het planten.
Een bosaanleg wordt als geslaagd beschouwd wanneer de dichtwasfase is bereikt, waarbij een bosmicroklimaat ontstaat en het reguliere bosbeheer begint. Tot die tijd is nazorg nodig om de aanleg te ondersteunen.