Nachtzwaluwen tellen bij valavond in het Pijnven
Eind juli was de nachtzwaluw al weer meer dan twee maanden terug in onze streken -om te broeden- en de eerste nakomelingen waren al uitgevlogen. Tijd dus om een simultane telling uit te voeren van het aantal mannelijke individuen in het Pijnven. Postdoc Ruben Evens (UAntwerpen), doctoraatstudent Michiel Lathouwers (UHasselt, UNamen) verzamelden hiervoor - samen met boswachter Eddy Ulenaers- een diverse groep vrijwilligers, die allemaal bereid waren een stukje van hun nachtrust op te offeren voor de wetenschap. In de plaats hiervoor kregen ze een mooie introductie tot het leven van de nachtzwaluw en een demonstratie van het ringen en zenderen van de diertjes.
Waarom een simultane telling?
Om een goed beeld te krijgen van het aantal individuen in het gebied is een simultaantelling van de mannelijke individuen nodig. De nachtzwaluwen kunnen grote afstanden afleggen tijdens de nacht, dus punttellingen kunnen een verkeerd beeld geven van hun aantallen. De simultaantellingen gebeuren door op diverse plaatsen gedurende een bepaalde tijd het gezang en geroep en de richting van de mannetjes in kaart te brengen. Door dit simultaan te doen, kan dubbeltelling van individuen zoveel mogelijk uitgesloten worden en een beter zicht gekregen worden in het werkelijke aantal.
Tijdens de uitgevoerde telling (45 min.) werden er naar schatting in het Pijnven op de 10 telplekken 12 mannetjes waargenomen op zangposten, roepend of overvliegend.
Onderzoek Ruben en Michiel
Ruben startte een dikke tien jaar geleden het nachtzwaluwonderzoek in het Pijnven, samen met boswachter Eddy. Hij deed zijn masterthesis, doctoraatthesis en nu al weer een aantal jaren postdoc onderzoek op de leefwereld van het mysterieuze dier. Michiel volgde hem en deed na zijn masterthesis nu ook doctoraat onderzoek op de nachtzwaluw. Een hele reeks studenten hielpen hen ten behoeve van hun eigen bachelor proef. Door de meerjarige continuïteit van het onderzoek, wordt er goed inzicht gekregen in het gedrag van de dieren over de jaren heen, bijvoorbeeld de impact van de jaarlijkse veranderende (weers-) omstandigheden. De hoeveelheid aan tools die het team ontwikkelden, getuigen van een groot praktisch inzicht en creativiteit en zijn een grote hulp bij het rationaliseren van de gedragingen.